Το 2021 είχα παρουσιάσει την πορεία της εκστρατείας για την ανάκληση 3 εκλεγμένων συμβούλων στο Σχολικό Συμβούλιο της πόλης του Αγ. Φραγκίσκου στην Καλιφόρνια. Οι λόγοι ήταν πολλοί, αλλά κυρίως ανήκαν σε 2 κατηγορίες: ανικανότητα στη διαχείριση των σχολίων (κυρίως το ξανάνοιγμα τους) κατά και μετά την πανδημία και μια σειρά αποφάσεων πολιτικής ορθότητας αμφιλεγόμενες ως προς την αναγκαιότητα και την πραγματική στόχευση τους. Κεντρική θέση είχε η απόφαση του Σχολ. Συμβουλίου να καταργήσει το αντικειμενικό σύστημα εισαγωγής σε πρότυπα δημόσια σχολεία – που λειτουργούσε με λίγο-πολύ αξιοκρατικό τρόπο – και να αντικατασταθεί από ένα σύστημα κλήρωσης με βάση φυλετικές ποσοστώσεις. Η απόφαση στόχευε στην αύξηση των μαύρων και λατίνων μαθητών, αλλά θα μείωνε σημαντικά τον αριθμό των μαθητών απω-ασιατικής (κινέζικης, κυρίως) καταγωγής, οι οποίοι αρίστευαν στις εξετάσεις σε πάρα πολύ υψηλά ποσοστά.
Η εκστρατεία αυτή τράβηξε την προσοχή επειδή μια από τις ομάδες συλλογής υπογραφών πολιτών (αποτελούμενη από κινέζικης καταγωγής πολίτες) έγινε στόχος επίθεσης και απόπειρας υφαρπαγής των εντύπων με τις υπογραφές των πολιτών από κάποιον άνδρα που αργότερα αναγνωρίστηκε ως το μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος Jason Kruta. Παρακολουθήσαμε την εξέλιξη της εκστρατείας και της υπόθεσης Kruta μέχρι τον Ιούλιο του 2021. Όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με αυτές τις υποθέσεις αλλά και μια σύντομη αναδρομή στο πολιτικό υπόβαθρο αυτής και άλλων επιθέσεων εναντίον ομάδων συλλογής υπογραφών μπορεί να βρεθεί στο άρθρο: “Ανάκληση εκλεγμένων αντιπροσώπων: η υπόθεση του σχολικού συμβουλίου της πόλης του Αγίου Φραγκίσκου”
Τελικά η επιτροπή ανάκλησης συγκέντρωσε τις απαραίτητες υπογραφές και για τους 3 συμβούλους υπό εξέταση και το δημοψήφισμα έγινε στις 15 Φεβρουαρίου 2022. Πάνω από τα δύο τρίτα των ψηφισάντων ψήφισαν υπέρ της ανάκλησης ξεκινώντας απ’το 68,9% για τον Faauuga Moliga μέχρι το συντριπτικό 76,3% για την Alison Collins, η οποία είχε αποτελέσει τον κυριότερο στόχο της κριτικής. Η Δήμαρχος της πόλης L. Breed, η οποία είχε στηρίξει το δημοψήφισμα, δήλωσε μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος: “Οι ψηφοφόροι έδωσαν ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Το Σχολικό Συμβούλιο πρέπει να επικεντρωθεί πρώτα απ’όλα στα ουσιαστικά ζητήματα που στοχεύουν σε ένα καλά οργανωμένο και λειτουργικό εκπαιδευτικό σύστημα”.
Ένα μήνα αργότερα η Breed ανακοίνωσε τις 3 νέες συμβούλους, τις Ann Hsu, Lainie Motamedi και Lisa Weissman-Ward. Η Hsu είναι κινέζικης καταγωγής (γεννήθηκε στην Κίνα) και προφανώς επιλέχθηκε για να καλύψει το χάσμα που είχε δημιουργηθεί μεταξύ της Δημάρχου (η οποία προέρχεται από μία φτωχή οικογένεια μαύρων) και της ασιατικής κοινότητας της πόλης. Ωστόσο, στις προγραμματισμένες εκλογές για το συμβούλιο που έγιναν το Νοέμβριο του 2022, η Hsu οριακά έχασε τη θέση της από την A. Fisher ενώ οι Motamedi και Weissman-Ward εξελέγησαν στις 2 πρώτες θέσεις.
Ο Kit Lam, ο επικεφαλής της ομάδας που δέχτηκε την επίθεση Kruta και εξαιρετικά δραστήριο μέλος της επιτροπής ανάκλησης των συμβούλων, ανακοίνωσε πρόσφατα απ’το λογαριασμό του στο Twitter ότι η εισαγγελία σταμάτησε τη διώξη αφού πρώτα ο Kruta παρακολούθησε 12 συνεδρίες θεραπείας για τον έλεγχο των παρορμήσεων και έκανε 25 ώρες κοινοτικής υπηρεσίας. Αυτό σημαίνει ότι τελικά – και παρά την αυστηρότητα του νόμου για τις πράξεις του, ούτε πλήρωσε πρόστιμο, ούτε καταδικάστηκε σε φυλάκιση (έστω με αναστολή), ούτε φυσικά θα γραφτεί στο ποινικό του μητρώο!
https://twitter.com/ManKitLam4/status/1601334345012170752
Στην ίδια σειρά tweets o Lam ανέβασε και το πειστήριο με την παραποιημένη υπογραφή του Kruta ο οποίος υπέγραφε ως “Richard Drain”, “Dick Drain” ή “Drain the Rich”. H πλαστοπροσωπία σε έντυπο συλλογής υπογραφών αποτελεί κακούργημα στην Καλιφόρνια, που επισύρει ποινή φυλάκισης, αλλά παρόλα αυτά η δίωξη εναντίον του σταμάτησε. Το μόνο που μένει προτού ολοκληρωθεί αυτή η υπόθεση είναι η αγωγή για αποζημίωση του Lam εναντίον του Kruta.
Συμπεράσματα
- Η πολιτική λογοδοσία των εκλεγμένων αντιπροσώπων στους εκλογείς τους αποτελεί δομικό χαρακτηριστικό ενός Δημοκρατικού πολιτεύματος. Η λογική της “Λευκής Επιταγής” μετά την εκλογή δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή και δεν αποτελεί υποκατάστατο της η φράση “ο πολιτικός κρίνεται στις εκλογές”. Τα δημοψηφίσματα ανάκλησης εκλεγμένων αντιπροσώπων (που δεν υπάρχουν στην Ελβετική συνομοσπονδία και τα καντόνια επειδή υπάρχουν άλλοι αποτελεσματικότεροι τρόποι ελέγχου των πολιτικών αποφάσεων) είναι μία λύση. Ενδεχομένως, να υπάρχουν και άλλες προτάσεις, ειδικά μάλιστα με την βελτίωση των τεχνολογιών ψηφιακής δημοκρατίας. Θα χαρούμε να δημοσιεύσουμε άλλες προτάσεις, ιδέες, παραδείγματα ή και αντιρρήσεις σχετικά με τη λογοδοσία των πολιτικών κατά τη διάρκεια της θητείας του (στείλτε όποιο μικρό ή μεγάλο κείμενο στο hellenicreferendum@mail.com)
Από την άλλη, τα δημοψηφίσματα αυτά παρουσιάζουν κάποιες αδυναμίες. Σημαντικότερη είναι η δαπάνη χρόνου (και ανθρώπινου δυναμικού) ενώ συχνά μπλέκονται σε νομικίστικα τεχνάσματα που χρονοτριβούν χωρίς λόγο. Σε παρόμοιο παράδειγμα (το δημοψήφισμα ανάκλησης μίας δημοτικής συμβούλου στο Σιάτλ, εδώ και εδώ) συζητήθηκαν αναλυτικά οι χρονοτριβές μέχρι το τελικό δημοψήφισμα. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα έμμεσα αποτελέσματα μιας τέτοιας εκστρατείας. Αφενός, η ύπαρξη του θεσμού λειτουργεί προειδοποιητικά σε όποιον θελήσει να λειτουργήσει αδιαφορώντας για τη βούληση του εκλογικού σώματος, αφετέρου η κάθε καμπάνια ανάκλησης λειτουργεί ενημερωτικά και για τις επόμενες εκλογές, ακόμη κι αν προσωρινά διαφύγει του κινδύνου ανάκλησης. Ένας πολιτικός που πραγματικά περιφρονεί το εκλογικό σώμα, θα τιμωρηθεί.
- Τα αποτελέσματα από μία τέτοια καμπάνια -ειδικά εάν το αποτέλεσμα οδηγήσει στην απομάκρυνση των ανίκανων πολιτικών- δεν περιορίζονται μόνο σε ότι αφορά την πολιτική των προσώπων. Βλέπουμε ότι στην πόλη του Αγ. Φραγκίσκου η δήμαρχος (και άλλοι πολιτικοί φορείς) αναγκάστηκαν να αναδιπλωθούν και να επαναβεβαιώσουν τους πολίτες ότι επέστρεψαν στην κύρια αποστολή τους, δηλαδή την οργάνωση ενός αποτελεσματικού συστήματος εκπαίδευσης και όχι την μετατροπή του σε εργαλείο προσωπικής προβολής και προώθησης μιας άσχετης (ή και επιζήμιας) πολιτικής ατζέντας.
- Τέλος, η ατιμωρησία, πρακτικώς, του Kruta δίνει ένα ηχηρό μήνυμα. Ο Kruta επιχείρησε απροκάλυπτα και με τρόπο αισχρό να παρεμποδίσει τη δημοκρατική έκφραση των συμπολιτών του, επιτέθηκε εναντίον τους, πλαστογράφησε την υπογραφή του και προσπάθησε να καταστρέψει τις υπογραφές άλλων. Και ενώ ανήκει σε μία πολιτική ομάδα που υποτίθεται ότι προωθεί τη δημοκρατία, την ελευθερία και την ισότητα. Η ατιμωρησία του είναι ακόμη ένα μήνυμα ότι οι εξουσιαστικές ελίτ δεν ενδιαφέρονται για ισονομία και ελεύθερη έκφραση παρά μόνο όταν αυτές εκφράζουν τις “πολιτικά ορθές” απόψεις.
ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΑ πολιτών 